Ողջույններ Ամուլսարի նախագծով մտահոգ բոլորին,

 

Բացառիկ հարցազրույց Ամուլսարի վերջին զարգացումների վերաբերյալ:

Կասկածներ և հարցեր Լիբանանյան ELARD ընկերության Ամուլսարի գնահատականների վերաբերյալ:

https://www.youtube.com/watch?v=sTX6xGWGeRo

 

ELARD-ի աշխատակիցների որակավորումները կարելի է գտնել իրենց Linkedin կայքում:

Տեսեք, եթե հանքարդյունաբերության եւ գեոքիմիայի ոլորտում կարող եք գտնել որակավորված անձ ELARD-ում: Չկա:

https://www.linkedin.com/company/elard/people/

 

Իմ նախկին չորս միջազգային ճանաչված եւ փորձառու հանքարդյունաբերության բնագավառում անկախ փորձագետների մասնագիտական որակավորումների մասին հակիրճ կարելի է կարդալ այստեղ https://goo.gl/KCGgWK, որպեսզի համեմատեք ELARD-ի կամ Lydian-իխորհրդատուների հետ:

 

ELARD-ը չորս ամսվա ընթացքում գնահատել է Ամուլսարի նախագիծը 2019 թվականի ապրիլից հուլիս ամիսներին: Այն ընդգրկում է ջրային ռեսուրսների ազդեցության գնահատում՝ Սևանա լիճը, Սպանդարյան-Կեչուտ թունելը և ջրամբարը, Արփա, Դարբ և Որոտան, Ջերմուկի աղբյուրները, ստորգետնյա ջրային ավազանները, երկրաբանության վրա ազդեցության գնահատում, կենսաբազմազանության վրա ազդեցության գնահատում, օդի որակի վրա ազդեցության գնահատում: Խնդրում եմ վերանայել Ամուլսարի տեղանքը https://goo.gl/rx1pi5 եւ http://bit.ly/2JKnvep,

https://www.youtube.com/watch?v=M3bHctiQkdM

 

Հարց: Ինչպե՞ս կարող է իրականացվել այդ ամբողջ ուսումնասիրությունը միայն չորս ամսվա ընթացքում:

 

Կարդացեք Լիդիանի մարտի 2017 վերջնական տեխնիկական փաստաթղթից էջ 397-ը, որտեղ ասվում է, որ լրացուցիչ ուսումնասիրություններ անհրաժեշտ են գեոքիմիայի, ջրերի մաքրման և ջրային հաշվեկշիռների համար http://bit.ly/2EGTBUM: Սակայն, մինչ օրս էլ Լիդիանը նման վերջնական և հաստատված գրավոր տեղեկություններ չունի:

 

Հարց: Ինչու՞ ՀՀ Կառավարությունը եւ Շրջակա միջավայրի նախարարությունը չեն պահանջում Լիդիանից Ամուլսարի նորացված եւ վերջնական փաստաթուղթը, բոլոր երաշխիքներով եւ ապահովագրությամբ, շատ հստակ ներկայացված:

 

Հարց: Առանց վերջնական և ճշգրիտ գեոքիմիական գնահատման, հանքային թթվային դրենաժի որակը չի կարելի որոշվել: Եւ դա պահանջում է խիստ փորձառու գեոքիմիկոս, որը ELARD-ը չունի իր ընկերությունում:

 

Հարց: Մինչ օրս Լիդիանը չունի վերջնական մշակված կեղտաջրերի և թթվային դրենաժի մաքրման նախագիծ: Առանց այդպիսի տեղեկատվության, կեղտաջրերի հոսքի որակը և քանակը և դրանց ազդեցությունը ջրային ռեսուրսների վրա, չի կարող որոշվել:

 

Հարց: Նույնիսկ եթե կեղտաջրերի և թթվային դրենաժի մաքրման աշխատանքները կատարյալ աշխատեն, ո՞վ կարող է այն գործարկել, երբ 10 կամ 15 տարվա շահագործումից հետո Լիդիանը ավարտում է իր նախագիծը: Նման նախագիծը պատշաճ կերպով պահելու համար տարեկան մի քանի միլիոն դոլար է պետք: Եվ հայտնի է, որ թթվայնության մաքրման գործընթացը կշարունակվի հարյուրավոր տարիներ:

 

Հարց: Եթե Կենտրոնական բանկը Մայիս 21 2019-ին կանխատեսում է 2019-ի երկրորդ կեսից Ամուլսարի հանքի շահագործում, այսինքն `ELARD- ը պայմանագիրը ձեռք բերելուց 1,5 ամիս անց, ապա անհնար է լրջորեն գնահատել այս նախագիծը ELARD-ի կողմից:

https://www.arenanews.am/news/view/73944

 

ELARD-ի այս ծուղակը կոռումպացված դավադրություն է Հայաստանի ժողովրդի դեմ և դրանում ներգրավված բոլոր անձինք պետք է պատասխանատվության ենթարկվեն:

 

Ձեր կարծիքը:

 

Հարութ Բրոնոզյան

Քիմիական / բնապահպանական  ճարտարագետ, MS

2947 Հոնոլուլու պողոտա, Բ միավոր

Գլենդեյլ, Կալիֆորնիա 91214

Հեռ. (818) 248-3529; (818) 454-9572

էլ. փոստ` info@returntoarmenia.com

 

 

Կարևոր նշումներ:

 

1.  Ամուլսարի վայրը, իմ կարծիքով ամենից կարեւոր ռիսկային գործոնն է: Խնդրում եմ մանրամասն վերանայել Ամուլսարի տեղանքը https://goo.gl/rx1pi5 եւ http://bit.ly/2JKnvep, Ջերմուկի մոտ, երեք գետերի, երկու ջրամբարների եւ ստորգետնյա թունելի միջեւ: Նաեւ նայեք ստորերկրյա ջրերի հոսքի ուղիները գործառնական ժամանակաշրջանում https://goo.gl/FYwyRD: Թթվային դրենաժի բարձր մակարդակով, ի՞նչ եք կարծում, կարող է պատահել Հայաստանի լավագույն ջրային ռեսուրսների սրտում: Ընդհանրապես, հանքարդյունաբերական գործունեությունը չպետք է մոտ լինի ջրային ռեսուրսներին: Դուք արդեն տեսնում եք, թե ինչ է տեղի ունենում Սեւանի հետ, վատ կառավարման արդյունքում:

2.  Ամուլսարի ոսկու հանքավայրի նախագծի դեպքում, երկարաժամկետ բացասական բնապահպանական և տնտեսական հետևանքներըկշարունակվեն հարյուրավոր տարիներ: Արդյունքում երկարաժամկետ կորուստները բազմաթիվ անգամ ավելին կլինեն, քան 10 տարվակարճաժամկետ օգուտները: Ուստի ինչու՞ Հայաստանի կառավարությունը դեռ ցանկանում է շարունակել իրականացնել այս նախագիծը:

Կարճաժամկետ մտածողությունը արդյունավետ չէ: Եվ մինչ այժմ ՝ տասը տարի անց, Հայաստանը չի մշակել այլ տնտեսական զարգացմանայլընտրանքային ծրագրեր Ամուլսարի և դրա հարևանության համար: Ինչո՞ւ:

 

3.  Վերջին երկու տարվա ընթացքում, իմ նախկին խորհրդատուները Լիդիանին, Հայաստանի կառավարությանը եւ ժողովրդին ներկայացրինտասնհինգ բարձր տեխնիկական գնահատականներ եւ առաջարկություններ: Մեր վերջին զեկույցը ներկայացվեց 2018 թվականի սեպտեմբերի 23-ին անգլերենով http://bit.ly/2Tf7Zd4 եւ թարգմանվեց հայերեն http://bit.ly/2Z27BSm: Իսկ նախավերջի զեկույցը http://bit.ly/2LE9Chl.

Իմ նախորդ խորհրդատուների կողմից կատարված եզրակացությունն է, եւ ես համաձայն եմ, որ «Մեր կարծիքով, այս նախագծի ամենամեծ ռիսկերն այն են, որ հանքային թթվային դրենաժից արտանետումները եւ աղտոտող նյութերը մտնում են մակերեւութային ջրերում եւ ստորերկրյա ջրերում եւ աղտոտում են զգայուն եւ կարեւոր ջրային մարմինները Հայաստանում դարեր շարունակ»:

 

4.  Լիդիանը հանքարդյունաբերության ոլորտում որեւէ նախնական փորձ չունի եւ աշխարհում որեւէ վայրում չի իրականացրել նման քիմիականապես եւ էկոլոգիապես վտանգավոր նախագիծ: Լիդիանի առաջին և միակ ծրագիրը Ամուլսարն է: Այսինքն այս ընկերությունը ոչ մի վարկանիշ չունի: Լիդիանը նաեւ չի հանդիսանում թթվային դրենաժի միջազգային ցանցի անդամ http://www.inap.com.au/ և ազգային հանքարդյունաբերության ասոցիացիայի անդամ https://nma.org/about-nma/member-list/

---