«Շոու մաստեր» ընկերությունը զբաղվում է ճարտարապետական ակուստիկայի խնդիրներով: Իր գործունեության ընթացքում այս ընկերությունը կարգաբերել է Երևանի մի շարք հայտնի համերգասրահների ակուստիկ միջավայրը, լուծել բազմաթիվ ռեստորանների, գրասենյակների, երաժշտական ստուդիաների և այլ հասարակական վայրերի ակուստիկայի և ձայնամեկուսացման խնդիրները. ընդհանուր առմամբ կյանքի է կոչել 100-ից ավելի նախագծեր:  «Շոու մաստեր» ընկերությունը լավագույնս տիրապետում  է բոլոր այն գիտելիքներին ու գործիքներին, որոնք անհրաժեշտ են ձայնը բարեհնչյուն ու էկոլոգիապես մաքուր դարձնելու, աղմուկը  խլացնելու համար: Ճարտարապետական ակուստիկայի բարդ ու հետաքրքիր աշխարհի  մասին զրուցել ենք ընկերության հիմնադիր ղեկավարներ Զորիկ և Արտյոմ Սահակյանների հետ:

 

-Ի՞նչ է ճարտարապետական ակուստիկան: Եվ ընդհանրապես, մի՞թե հնարավոր է ձայնը «նախագծել»: 

 

-Իհարկե, ոչ միայն հնարավոր է, այլ նաև պարտադիր: Եվ  հենց դրանով էլ զբաղվում է ակուստիկ ինժեները: Ճարտարապետական ակուստիկան ուսումնասիրում է ձայնային ալիքների տարածումը տարբեր միջավայրերում (օդ, բետոն, տարբեր տեսակի նյութեր), մակերեսների կողմից դրանց կլանումն ու անդրադարձումը, անդրադարձների ազդեցությունը խոսքի և երաժշտության լսելիության վրա: Լավ ակուստիկ միջավայրը նախագծվում ու հաշվարկվում է այնպես, որ անհրաժեշտ ձայները ընդգծվեն, իսկ անցանկալի ձայները խլացվեն: Ի դեպ նախագծման համար պետք է անպայման իմանալ շինարարական նյութերի և կոնստրուկցիաների ակուստիկ տվյալները՝ մի կողմից տարբեր նյութերի ակուստիկ տվյալները համադրելու համար, մյուս կողմից տարածքի ակնկալվող ակուստիկ հատկություները հաշվարկելու համար:

 

-Ի՞նչ տարածքներ են առավելապես նախագծում ակուստիկ ինժեներները սովորաբար:

 

-Սովորաբար մեզ դիմում են ակուստիկ միջավայրի կարգաբերման կամ տարածքների ձայնամեկուսացման-ձայնակլանման խնդիրներով, որոնց  թվում, օրինակ, մեծ թվով ռեստորաններ և համերգասրահներ, դահլիճներ: Վերջին շրջանում ավելի հաճակաի է դարձել նաև կինոթատրոններ, լսարաններ, նիստերի սենյակներ, ձայնագրման ստուդիաներ, գրասենյակներ, արտադրամասեր: Դա խոսում է այն մասին, որ գնալով մեր երկրում նույնպես արժևորվում են միջազգայնորեն  ընդունված չափանիշները, որոնք վերջին հաշվով միտված են մարդու կյանքի որակի բարձրացմանը: Ընդհանրապես շրջակա միջավայրում աղմուկի ավելացմանը զուգահեռ ավելանում է ձայնամեկուսացման-ձայնակլանման պահանջ ունեցող տարածքների թիվը՝ հիվանդանոցներ, հյուրանոցներ, սպորտային համալիրներ, խաղասրահներ և բնակելի տներ:  Կարելի է ասել՝մենք այնտեղ ենք, որտեղ կարևոր է մարդու անդորրը, բարեհնչյուն միջավայրի առկայությունը:  

 

-Իսկ շինարարության կամ վերանորոգման ո՞ր փուլում պետք է ակուստիկ խնդիրները լուծվեն:

 

-Մենք հակված ենք տարանջատել այս հարցադրումը: Շինարարության ժամանակ պետք է հենց սկզբից ճարտարապետական նախագծման փուլում դիմել, որպեսզի  նախագծում արդեն ընդգրկվեն ձայնամեկուսացման-ձայնակլանման համար անհրաժեշտ նյութերը, մշակվեն դեկորատիվ և ակուստիկ ինտերիերի համալիր լուծումները, իսկ վերանորոգման փուլում՝ սկսելուց առաջ: Գոնե խորհրդատվության համար մեզ դիմելը անհրաժեշտ է: Հենց ճարտարապետի, դիզայների և ակուստիկ ինժեների  առողջ համագործակցության արդյունքում են ստեղծվում  ձայնային կատարյալ հարմարավետ միջավայր ունեցող գլուխգործոցներ: Բայց խնդիրն այն է, որ Հայաստանում ակուստիկան հաճախ չնախատեսված ծախս է դիտարկվում, ընդունված չէ ակուստիկ խնդիրները լուծել դեռ նախագծման փուլում, շատերը դիմում են արդեն կառուցված, ներքին հարդարման աշխատանքներն իրականացված տարածքների ակուստիկայի հղկման համար: Մեր փորձից ելնելով՝ կարող եմ ասել, որ նախօրոք ձայնամեկուսացման նախագիծ ունեցող պատվիրատուն միշտ ավելի շահեկան դիրքում է լինում թե՛ շինարարության արագության, թե՛ ակնկալվող արդյունքի ստացման առումով: 

 

 -Իսկ եթե արդեն <Շոու մաստերին>  հրավիրել են ներքին հարդարման աշխատանքներն իրականացրած սրահի ակուստիկան շտկելու համար, հնարավո՞ր է այնպես անել, որ չտուժի ճարտարապետի կամ դիզայների մտահղացումը, չխախտվի ներքին հարդարումը:   

 

-Այո՛, հնարավոր է, բայց որոշակի վերապահումներով: Դրանք կապված են մեր, դիզայների և պատվիրատուի հետ ընդհանուր համագործակցության և դրա արդյունքում ընդհանուր հայտարարի գալու հետ: Մեր կողմից առաջարկվող լուծման տարբերակները պետք է ընդունելի լինեն և՛ դիզայների, և՛ պատվիրատուի կողմից:  Նման դեպքերում  մենք միշտ կարողանում ենք գտնել համադրելի լուծումներ:  Ակուստիկ ինժեների խնդիրներից մեկն այնպիսի ակուստիկ նյութեր ընտրելն է, որոնք մի կողմից  կատարելապես կլուծեն ակուստիկ կոմֆորտի ապահովման խնդիրը, մյուս կողմից արտաքուստ չեն հակադրվի ճարտարապետի կամ դիզայների առաջարկած դիզայներական լուծմանը:  Վերջիվերջո ինժեներիան ևս ստեղծագործ աշխատանք է և ենթարկվում է ստեղծագործական  բոլոր օրենքներին ՝ մտքի ճկունություն, մասնագիտական գրագետություն, ճաշակ, ճարտարապետական և դիզայներական հմտություններ: Մենք մեր ձեռքի տակ ունենք ակուստիկ նյութերի այնպիսի հարուստ բազա, որը թույլ է տալիս կյանքի կոչել ցանկացած դիզայներական մտահղացում և լուծել ցանկացած ակուստիկ բարդ խնդիր: 

 

-Ակնհայտ է, որ աղմուկը մեր շրջապատում գնալով մեծանում է, հետապնդում ամենուր, անգամ՝ տանը, և հենց ակուստիկ ինժեներիան է մեր փրկօղակը աղմուկի ծովում: Սա չի՞ նշանակում, որ մեր աղմկոտ դարում ակուստիկ ինժեներների պահանջարկը գնալով մեծանալու է: Սա չի նշանակում , որ մարդկան պահանջն է փոխվում և պահանջարկին համապատասխան նոր առաջարկ է ձևավորվում, նույնիսկ կրթություն ապահովելու մակարդակի:

 

-Ճիշտ է՝ աղմուկը դարի խնդիրն է, այն խնդիր է նաև մեր քաղաքում: Եվ բնական է, որ խնդրի հետ զուգահեռ պիտի մեծանար նաև ակուստիկ ինժեներիայի հանդեպ պահանջարկը մեր երկրում: Դա նշանակում է, որ ավելի ու ավելի շատ պատվիրատուներ են գիտակցում իրենց կառույցների ակուստիկ ձևավորման կարևորությունը: Խնդիրն այն է, որ մեր ուսումնական հաստատությունները չեն պատրաստում ակուստիկ ինժեներներ կամ հնչյունային տեխնիկներ: Թե ո՛ր համալսարանում պետք է պատրաստվեն այդ մասնագետները դա էլ է խնդիր. Ճարտարագիտական համալսարանը տալիս է տեխնիկական և ճարտարապետական կրթություն, ԵՊՀ ռադիոֆիզիկայի ֆակուլտետը՝ տեսական, կոնսերվատորիայում կամ թատերական ինստիտուտում էլ գեղարվեստական: Իսկ  ճարտարապետական ակուստիկան այդ երեքի համադրությունն է:  Ընդհանրապես նման մասնագետներ պատրաստող հաստատություններն աշխարհում քիչ են ( դրանցից մեկում՝ Սանկտ Պետերբուրգի Ա. Ս. Պոպովի անվ. ակուստիկայի ինստիտուտում  վերամասնագիտացում է ստացել  «Շոու մաստեր» ընկերության ակուստիկայի բաժնի ղեկավար, ակուստիկ ինժեներ Արտյոմ Սահակյանը): Այս ուղղությունը զարգացնել է պետք. ակուստիկ ինժեներների պահանջարկ կա և լինելու է, որովհետև աղմուկը մեր շրջապատում ավելի ու ավելի է շատանում, սպառնում մեր առողջությանը: 

 

Yerevaklur.am

 

 

 

Նոյյան տապան  -   Հարցազրույցներ