Հերթական սադրանքն իրեն սպասեցնել չտվեց, եւ ապրիլի 16-ի գիշերն ադրբեջանական զինված ուժերը տարբեր տրամաչափի հրաձգային զենքերից կրակ բացեցին Սոթքի հատվածում տեղակայված հայկական դիրքերի ուղղությամբ: Մինչ այդ էլ ՀՀ իշխանության բարձր օղակների ներկայացուցիչները պարբերաբար հայտարարում էին, որ ադրբեջանական կողմը հետեւողականորեն ցանկանում է լարել սահմանային իրավիճակը՝ այդ նպատակով համապատասխան զինուժ կուտակելով սահմանային հատվածներում: Բաքվի որդեգրած մարտավարության համաձայն՝ վերջինս սադրիչ գործողությունների պետք է դիմի, որպեսզի հայկական կողմին դրդի պատասխանի՝ հետագայում սեփական սադրանքը ՀՀ զինված ուժերին վերագրելու համար: Բաքուն նման քայլի գնաց՝ Լաչինի միջանցքի նոր երթուղու բացման օրը խախտելով, երբ նախատեսված ապրիլի 1-ից 2-3 օր առաջ իր դիրքերը տեղակայեց ՀՀ միջազգայնորեն ճանաչված սահմանից 1-3 կմ խորությամբ՝ Տեղ գյուղի հատվածում:

 

Վերջիններս ակնկալում էին, որ հայկական զինուժը կտրվի սադրանքի հրահրմանը եւ ուժ կգործադրի, սակայն ՀՀ ուժային կառույցների պատասխանատուները գնացին խնդիրները լուծելու բանակցությունների ճանապարհով: Չստանալով ակնկալվող արդյունքները՝ Ադրբեջանը դիմեց ռազմական սադրանքի, որի ժամանակ հայկական կողմը տվեց զոհեր, եւ տրամաբանական էր, որ այդ դեպքում պատասխանը հետեւելու էր, ինչը եւ արվեց համարժեք ձեւով: Հետեւողաբար լարելով իրավիճակը՝ Ադրբեջանը ցանկանում է կեղծ ֆոն ստեղծել, թե իբր հայկական կողմն է սադրանքների գնում: Թերեւս, Ադրբեջանը մոռանում է, որ Հայաստանում է ԵՄ 200 հոգանոց դիտորդական առաքելությունը, եւ վերջիններս արձանագրում են հրադադարի խախտման դեպքերը, նրանց ունեցած տեխնիկական հնարավորությունները թույլ են տալիս որոշելու, թե որ կողմն է խախտում հրադադարը:

 

Չնայած այս ամենին՝ Ադրբեջանը կրկին շարունակում է իր հին՝ կեղծիքի մարտավարությունը, ինչը թույլ է տալիս ենթադրելու, որ վերջինս պարզապես հաշվի չի առնում միջազգային դիտորդների ներկայությունը, ասել է թե՝ միջազգային հանրության կարծիքը: Այդ մասին բաց տեքստով հայտարարել է նաեւ Բաքվի առաջնորդը, երբ 2022 թ. սեպտեմբերյան ագրեսիայից հետո հայտարարեց, թե ինքը հաշվի չի առնում տարբեր կենտրոններից ագրեսիայի չդիմելու վերաբերյալ իրեն արված զանգերը, եւ իրենք կգործեն այնպես, ինչպես իրենց է պետք:

 

Ադրբեջանն իր այս ագրեսիաներով ոչ միայն հետեւողականորեն ապակայունացնում է տարածաշրջանը, այլեւ լուրջ մարտահրավեր նետում միջազգային հանրությանը՝ փաստացի ասելով, որ հաշվի չի առնում նրա հորդորները եւ «թքած» ունի միջազգային իրավահարաբերությունների հիմնարար նորմերի ու մարդու հիմնարար իրավունքների վրա: Միջազգային իրավունքի կենտրոններից Բաքվի այս պահվածքին ոչ համարժեք պատասխանն առաջին հերթին հարվածում է աշխարհակարգի հիմքերին, նրա առաջնային արժեքներին, դրա դառը պտուղները վաղը ճաշակելու է ողջ աշխարհը: Նման գործողությունների անպատժելիությունը շոշափուկներ է տարածելու Երկիր մոլորակի տարբեր հատվածներում, իսկ դրա թիվ 1 մեղավորը լինելու են աշխարհակարգի պահպանման առաքելություն ունեցող կառույցները:

 

Այդպիսի չափազանց վտանգավոր զարգացումներ թույլ չտալու համար Ադրբեջանի յուրաքանչյուր նման քայլին պետք է հետեւեն ցավոտ պատժամիջոցները: Միայն աշխարհի գործուն արձագանքը Ադրբեջանի ղեկավարությանը կստիպի վերադառնալ կառուցողական դաշտ՝ տարածաշրջանն ու աշխարհն էլ զերծ պահելով նոր հակամարտություններից:

 

Արմեն Վարդանյան