Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը անցած շաբաթ ևս մեկ սխալ գործեց՝ Երևան հրավիրելով 10 թուրք լրագրողների և նրանց հետ մեկ ու կես ժամ խոսելով:

 

Նախքան անդրադառնալ Փաշինյանի արտահայտությունների էությանը, կցանկանայի նշել նրա և նրա խոսնակի արտահայտությունների հիմնական խնդիրներից մի քանիսը:

 

Առաջին հերթին, խոսնակը բացահայտեց, որ թուրք լրագրողները Երևան էին հրավիրվել Հայաստանի կառավարության հաշվին: Սա խախտում է լրագրողական էթիկան: Պրոֆեսիոնալ լրագրողներին չեն առաջարկում և նրանք չեն ընդունում վճարում իրենց ճանապարհածախսի և բնակության համար, որպեսզի պահպանեն իրենց անկախությունը հարցազրույցի առարկայից:

 

Երկրորդ, Փաշինյանի խոսնակը նշեց, որ Հայաստանը հրավիրել էր թուրք լրագրողներին քաղաքական սպեկտրի բոլոր կողմերից, ներառյալ պրո-կառավարական, ընդդիմադիր և անկախ մեդիաներից: Յուրաքանչյուր ոք, ով հետևում է թուրքական մեդիային, գիտի, որ Թուրքիայում գրեթե չեն մնացել ընդդիմադիր լրագրողներ: Նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը կամ գրավել է բոլոր ընդդիմադիր մեդիաները, կամ փակել է դրանք և բանտարկել տարբերակող լրագրողներին: Հայաստան հրավիրված լրագրողները եղել են՝ T24, Sozcu TV, Anadolu Agency, Hürriyet Daily News, Turkish Radio and Television, Medyascope, NTV, Agos հայկական թերթ, Ihlas News Agency և CNN Turk: 10 հրավիրված թուրքական լրատվամիջոցներից միայն երկուսը՝ Sozcu TV-ն և Agos-ը, կարելի է համարել անկախ լրատվամիջոցներ:

 

Երրորդ, Փաշինյանը հպարտությամբ ասաց թուրք լրագրողներին, որ իր հանդիպումը նրանց հետ աննախադեպ իրադարձություն է: Ինչպես միշտ, նրա արտահայտությունները փաստերով չեն հիմնավորվում:

 

Թուրք լրագրողների հետ Երևանում հանդիպումը աննախադեպ չէր: Նախկինում եղել են մի շարք հանդիպումներ հայաստանյան պաշտոնյաների և թուրք լրագրողների միջև: Հիշում եմ մեկ հատուկ հարցազրույց, որը տեղի է ունեցել 2001 թվականին, երբ ականավոր թուրք լրագրող Մեհմեթ Ալի Բիրանդը «CNN Turk»-ից եկավ Երևան և հարցազրույց վերցրեց նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանից: Այդ հարցազրույցը մեծ հակասություններ առաջացրեց, քանի որ Բիրանդը խեղաթյուրեց Քոչարյանի ասածը՝ սխալ թարգմանելով նրա խոսքերը հայերենից թուրքերեն: 2001 թվականին ես հոդված գրեցի՝ նշելով Բիրանդի խեղաթյուրումները և քննադատելով նախագահ Քոչարյանին՝ համաձայնելու համար հարցազրույց տալ զգայուն քաղաքական թեմաներով, որոնք նա և նրա խորհրդատուները պետք է իմանային, որ թուրք լրագրողը կխեղաթյուրի: Բիրանդից բացի, շատ այլ թուրք լրագրողներ նախկինում եկել են Հայաստան՝ հարցազրույց վերցնելու հայաստանյան պաշտոնյաներից: Բացի այդ, 2007-08 թվականներին հայ և թուրք լրագրողների մեծ թվով ներկայացուցիչներ այցելել են միմյանց երկրներ՝ որպես «Հայաստան-Թուրքիա թիմային հաղորդագրությունների նախագծի» մաս:

 

Թուրք լրագրողները հայտնի են նրանով, որ խեղաթյուրում են իրենց հարցազրույց վերցնող մարդկանց խոսքերը: Այդ պատճառով, վերջին 40 տարիների ընթացքում ես մերժել եմ թուրքական բոլոր հարցազրույցի խնդրանքները:

 

Չորրորդ, Փաշինյանը սխալմամբ պնդում էր, որ նախորդ հայաստանյան կառավարությունների ժամանակ Հայաստանի և Թուրքիայի պաշտոնյաների միջև ուղղակի կապեր չեն եղել: Նա նշեց իր հրավերը մասնակցելու նախագահ Էրդողանի երդմնակալությանը Անկարայում և նրա հետ հանդիպումը Նյու Յորքում: Նա նաև նշեց Արարատ Միրզոյանի՝ Անկարա կատարած այցը: Նա ասաց, որ նախկինում Հայաստանի և Թուրքիայի պաշտոնյաները միմյանց տեսակետները իմացել են միայն երրորդ կողմերի միջոցով: Փաշինյանը որպես «համագործակցության կոնկրետ օրինակ» նշեց Հայաստանի կողմից վերջերս Թուրքիա հանձնված երկու թուրքերի մասին, որոնք մեղադրվում էին հանցագործություն կատարելու մեջ:

 

Փաշինյանի պնդումները, որ իր նախորդների ժամանակ Հայաստանի և Թուրքիայի միջև պաշտոնական կապեր չեն եղել, լիովին սխալ են: Նա ցանկանում է տպավորություն թողնել, որ Հայաստանում ոչինչ չի եղել մինչև նա իշխանության եկավ 2018 թվականին: Երկու երկրների պաշտոնյաների միջև տասնյակ կապեր են եղել դեռևս մինչև Փաշինյանը վարչապետ դառնալը: Ահա դրանցից մի քանիսը.

 

1) 1992 թվականին արտգործնախարար Րաֆֆի Հովհաննիսյանը մեկնել է Ստամբուլ՝ մասնակցելու Սևծովյան տնտեսական համագործակցության կոնֆերանսին:

 

2) 1992 թվականին նախագահի խորհրդական Գերարд Լիբարիդյանը մեկնել է Անկարա:

 

3) 1993 թվականին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը Փարիզում հանդիպել է ուլտրա-ազգայնական «Մոխրագույն գայլերի» խմբի հիմնադիր և Թուրքիայի խորհրդարանի անդամ Ալփասլան Թյուրքեշի հետ:

 

4) 1993 թվականին նախագահ Տեր-Պետրոսյանը, արտգործնախարար Վահան Փափազյանի և նախագահի խորհրդական Գերարդ Լիբարիդյանի հետ, մեկնել է Անկարա՝ մասնակցելու Թուրքիայի նախագահ Թուրգութ Օզալի թաղմանը: Այդ առիթով Տեր-Պետրոսյանը հանդիպել է վարչապետ Սուլեյման Դեմիրելի հետ: Այդ այցի ընթացքում Տեր-Պետրոսյանը հանդիպել է նաև Ադրբեջանի նախագահ Աբուլֆազ Էլչիբեյի հետ:

 

5) 2008 թվականին Թուրքիայի նախագահ Աբդուլլահ Գյուլը եկել է Երևան՝ Հայաստանի և Թուրքիայի միջև ֆուտբոլային հանդիպումը դիտելու նախագահ Սերժ Սարգսյանի հետ:

 

6) 2009 թվականին նախագահ Սերժ Սարգսյանը մեկնել է Բուրսա՝ Հայաստանի և Թուրքիայի միջև վերադարձի խաղը դիտելու Թուրքիայի նախագահ Աբդուլլահ Գյուլի հետ:

 

7) 2009 թվականին Հայաստանի արտգործնախարար Էդուարդ Նալբանդյանը և Թուրքիայի արտգործնախարար Ահմեթ Դավութօղլուն հանդիպել են Ցյուրիխում՝ Հայաստան-Թուրքիա արձանագրությունները ստորագրելու համար:

 

8) 2013 թվականին Թուրքիայի արտգործնախարար Ահմեթ Դավութօղլուն եկել է Երևան:

 

9) 2014 թվականին արտգործնախարար Նալբանդյանը մեկնել է Անկարա՝ մասնակցելու նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի երդմնակալությանը:

 

Հետևաբար, Փաշինյանը ճիշտ չէ, որ նախկինում Հայաստանի և Թուրքիայի պաշտոնյաները ուղղակի կապեր չեն ունեցել և հաղորդակցվել են միայն երրորդ կողմերի միջոցով:

 

Իմ հաջորդ հոդվածում ես կմեկնաբանեմ Փաշինյանի արտահայտությունները Երևան այցելած թուրք լրագրողներին:

 

 

Նոյյան տապան  -   Քաղաքական