«Արևմտյան Կասպիական տարածքի քաղաքակրթական տարածքի վերականգնումը»


 

«Արևմտյան Կասպիական տարածքի քաղաքակրթական տարածքի վերականգնումը»

  • 17-09-2025 10:29:05   | Հայաստան  |  Հասարակություն

 
Վերջին 100 տարիների ընթացքում Արևմտյան Կասպիական ժողովուրդները ենթարկվել են ագրեսիվ պանթյուրքիզմի հետևանքով հաջորդական ցեղասպանությունների և անտրոպոցիդների: Արևմտյան Կասպիայի բազմաթիվ փոքր ժողովուրդներ ամբողջությամբ ոչնչացվել են: Իսկ վերջին 30 տարիների ընթացքում այս տարածքի ամենակարևոր էթնիկ խմբերից մեկը՝ հայերը, վերջնականապես ենթարկվել են ցեղասպանության և ամբողջովին դուրս մղվել հազարամյա բնակության վայրերից:
 
Հայության կարևորությունը այս տարածքում դժվար է գերագնահատել: Նրանց դերը ընդգրկել է ոչ միայն Արևմտյան Կասպիայի և արտաքին աշխարհի միջև հաղորդակցության հարցը, այլև տարբեր բնակչական խմբերի հարաբերությունների հարմոնիզացման խնդիրները: Այս գործողությունները հանգեցրել են Արևմտյան Կասպիայի ողջ բնակչության բարոյական տոտալ дегրադացիային և, համապատասխանաբար, այս տարածքին առնչվող բոլոր կառուցվածքների дегրադացիային: Միայն այն արժե նշել, թե ինչպես է այս տարածքի մարդկային զանգվածի անվերջ ոգևորվածությունը իրենց «թույլատրելիությամբ» փոխարինվում ցեղասպան գործողություններով նրանց նկատմամբ, ովքեր համաձայն չեն իրենց «բարձր չափանիշներով»:
 
Արևմտյան Կասպիան «սակավություն է» Հարավային Կովկասի մարմնում, որը քայքայում է ամբողջ շրջապատը:
 
Ժամանակն է կանգնեցնել այս «հանցագործությունների բենեֆիսը», մաքրել ամբողջ տարածքը խելագար «պանթյուրքիզմից», վերականգնել այն որպես իր հնագույն քաղաքակրթություններն ստեղծող բնիկ ժողովուրդների տարածք:
Ամենակողմը ճշմարտությունն է:
 
Լևոն Բեկլարյան
 
Արևմտյան Հայաստանի Հանրապետության Գիտությունների ակադեմիայի նախագահ (Հայաստան Պետություն), 
ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր)
 
17 սեպտեմբերի, 2025 թ.
 
 
Նոյյան տապան  -   Հասարակություն