վաշինգտօն, Յունուարի 28, 2011 – “գաֆէսճեան ընտանիք” հիմնադրամը ողջունում է Ամն-ի Կոլումբիայի շրջանի դատարանի որոշումը, համաձայն որի Վաշինգտօնի Ազգային Բանկի շէնքը եւ դրան յարակից այլ տարածքներ կվերադարձուէն հիմնադրամին, ինչպէս դա նախատեսուած էր 2003թ. կնքուած համաձայնագրով: Սոյն թուականի յունուարի 26-ին ընդունուած որոշումը ուղի է հարթում Ամն-ի մայրաքաղաքի սրտում Հայոց Ցեղասպանութեան թանգարանի եւ յուշարձանի կառուցման համար, որը ֆեդերալ դատարանի կողմից որակուել է իբրեւ “արժանի նպատակ”: “որոշումն արդարացի է”, - ասել է հիմնադրամի նախագահ եւ գործադիր տնօրէն Ջերարդ Գաֆէսճեանը` յաւելելով, որ “թանգարանի եւ յուշարձանի կարեւորագոյն տեսլականը այժմ կարող է իրականութիւն դառնալ իր ամբողջ նշանակալիութեամբ”: Դատաւոր Քոլին Քոլար-կոթելին 190-էջանոց եզրակացութեամբ անհիմն ճանաչուեցին Ասամբլեայի նախագահ Հրայր Յովնանեանի եւ իր գործընկերների կողմից ներկայացուած մի շարք մեղադրանքները, ըստ որոնց պարոն Գաֆէսճեանը եւ “գաֆէսճեան ընտանիք” հիմնադրամի փոխնախագահ Ջոն Ուոթերսը յետաձգում էին թանգարանի կառուցումը` գոյքը վերադարձնելու նպատակով: Ի հակադրումն, դատարանը վճռեց, որ պարոն Գաֆէսճեանի դիրքորոշումը թանգարանի եւ յուշարձանի կառուցման հարցում անբասիր է: “թանգարանի կառուցման յետաձգման պատճառը ոչ թէ պաշտպանեալ կողմի սխալ կառավարման արդիւնքն էր, այլ Խորհուրդի` համաձայնութեան գալու անկարողութիւնը”, - գրել է դատաւոր Քոլար-կոթելին, յաւելելով, որ “հաշուի առնելով Խորհուրդի սակաւաթիւ ժողովները եւ Յովնանեանի դժկամութիւնը աջակցութիւն ցուցաբերել նախագծին, զարմանալի չէ, որ Գաֆէսճեանին եւ Ուոթերսին չյաջողուեց կառուցել թանգարանը իրենց կառավարման երեք տարիների ընթացքում”. Պարոն Գաֆէսճեանը իր սեփական միջոցներն էր տրամադրել բիւջէի պակասորդները լրացնելու համար: Իրավիճակն “էլ աւելի էր սաստկանում, քանի որ Ասամբլեան չէր փոխանցում թանգարանի եւ յուշարձանի համար յատկացուող գումարը, իսկ Յովնանեանը այդպէս էլ չիրագործեց 5 միլիոն ԱՄՆ դոլար տրամադրելու իր խոստումը ”, - վճռեց դատարանը: Պարոն Յովնանեանի եւ իր գործընկերների վկայութիւնները մի քանի անգամ որակուեցին իբրեւ “զարմանալի” եւ “անհաւանական”: Դատաւորի դիտարկմամբ` “յաճախակի յիշողութեան բացակայութիւնը բխում է յարմարաւէտութիւնից, այլ ոչ թէ իմացութիւնից”: Խօսելով պարոն Յովնանեանի, Փիթեր Ոսբիկեանի եւ Ռոբերտ Կ'ալուսդեանի մասին` նա նշեց, որ “այս անձանց յիշողութեան պակասը ոչ այլ ինչ է, քան փորձ (գիտակից կամ անգիտակից) նուազեցնելու իրենց ներգրաւուածութիւնը համաձայնագրում, որի հետեւանքները Ասամբլեայի համար այդքան աննպաստ էին: Հիմնուելով ժողովների արձանագրութիւնների մանրակրկիտ հետազօտութեան վրայ` դատարանը նաեւ եզրակացրեց, որ Վան Քրիքորեանը “ջանացել է փոփոխել արձանագրութիւնները` կառուցման եւ գործառնութիւնների յանձնաժողովի հեղինակութիւնը ուժեղացնելու եւ փաստաթղթերում գոյութիւն ունեցող հակասութիւնները կոծկելու նպատակով”: Անշարժ գոյքից բացի, հիմնադրամն այժմ իրաւունք ունի անդամակցելու թանգարանի եւ յուշարձանի խորհրդում, ինչպէս նաեւ ստանալու փաստաբանի վարձատրման փոխհատուցումը: Փոխհատուցման հետ կապուած այլ հարցեր իրենց լուծումը կը ստանան յաջորդ նիստում, վերջնական վճռից առաջ: Իրավիճակը մեկնաբանեց Հայաստանում ԱՄՆ նախկին դեսպան Ջոն Էւանսը` ասելով. «Ուրախալի է, որ այս ցաւագին խնդիրը ստացաւ վերջնական իրաւական լուծում ` հեռանկարներ բացելով այս կարեւրագոյն նախաձեռնութեան իրագործման համար: Եթէ հայ ժողովուրդը եւ իր բարեկամները համախմբուէն, հնարաւոր կը լինի այն իրագործել նոյնիսկ մինչեւ 2015 թ.` Ցեղասպանութեան հարիւրամեակը»: մանրամասներ Դատարանի որոշմամբ, պարոն Գաֆէսճեանը իրաւացիօրէն էր դիմել դատարան իր պայմանագրային իրաւունքները պաշտպանելու համար՝ միաժամանակ շարունակելով իր մասնակցութիւնը նախաձեռնութեանը: Պարոն Գաֆէսճեանին պատկանող “Armenian Reporter” պարբերականում միաժամանակ յօդուածներ էին հրապարակուել` այլ հոգաբարձուներին քննադատող եւ “գաֆէսճեանի համբաւը պաշտպանող”: Հիմքեր չկան այդ հրապարակումներից որեւէ մէկը որակել իբրեւ ոչ ճշգրիտ կամ զրպարտիչ: Դատարանը եզրակացրեց, որ պարոն Գաֆէսճեանին եւ պարոն Ուոթերսին ներկայացուած մեղադրանքները, համաձայն որոնց նրանք խոչընդոտում էն թանգարանի եւ յուշարձանի կառուցումը “անհինմն” էն: Թէպէտ կողմերի միջեւ դատավարութիւնը անդրադարձել է դոնորների շահագրգռուածութեան վրայ, սակայն “պարոն Ուոթերսի եւ պարոն Գաֆէսճեանի արդարացի պահանջները անզրպարտելի են”: Պարոն Գաֆէսճեանը եւ պարոն Ուոթերսը աշխատանքի ընդունեցին Ասամբլեայի Գործադիր տնօրէն Ռոս Վարթեանին եւ Կոնգրէսի հետ կապերի տնօրէն Ռոբ Մոշերին նրանց` “ասամբլեայից հեռանալուց կամ հեռացուելուց յետո”, - վճռեց դատարանը: Շահերի պաշտպանութեամբ զբաղուող USAPAC կազմակերպութիւնը հիմնուել է պարոն Գաֆէսճեանի կողմից “հայութեան շահերը պաշտպանող համայնքի կարիքները հոգալու համար” եւ “ոչ մի կերպով չի մրցակցում Ասամբլեայի հետ”, - փաստեց դատաւորը: “ապացոյցնէր չկան առ այն, որ Ասամբլեայի գործունէութիւնը խաթարուել է USAPAC-ի կազմաւորման մասին նախնական տեղեկութիւններ չստանալու պատճառով:” “մենք բաւարարուած ենք դատաւոր Քոլար-կոթելի ամբողջական եւ լաւ հիմնաւորուած որոշմամբ”, - ասաց “գաֆէսճեան ընտանիք” հիմնադրամի իրաւաբան Ջոն Ուիլեամսը “ջոնս Դեյ” ընկերութիւնից: “դատարանը դիտարկեց եւ մերժեց պարոն Յովնանեանի եւ իր գործընկերների կողմից ներկայացուած բոլոր մեղադրանքները: Այս մեղադրանքները չունէին իրաւական հիմքեր եւ չպէտք է երբեւէ արծարծուէին: Յուսով ենք, որ դատարանի որոշումը վերջ կը տայ վիճաբանութեանը եւ թոյլ կը տայ ապահովել նախագծի առաջընթացը”: “գաֆէսճեան ընտանիք” հիմնադրամ

---