Հարութ Սասունեան
www.TheCaliforniaCourier.com

 

2025 թուականի Ապրիլ 8-ին Պապաջանեան իր Facebook-ի էջին գրած էր, որ 2007 թուականի Յուլիսին նախագահ Ռոպերտ Քոչարեան եւ Օսկանեան ամերիկացի դիւանագէտներուն ըսած էին. «պատրաստ են արգելք հանդիսանալ ԱՄՆ Կոնգրեսի մէջ Հայոց ցեղասպանութեան ճանաչման բանաձեւի ընդունման, եթէ Թուրքիան պարզապէս բանար սահմանը կամ վերբանար Կարս-Գիւմրի երկաթուղին»։

Սակայն Պրայզայի գրած փաստաթուղթին մէջ կըսուի հետեւեալը.

Այս հաղորդագրութիւնը Պրայզան գրած էր 2007 թուականի Յուլիսին Երեւանի մէջ Քոչարեանի եւ Օսկանեանի հետ հանդիպումէն ետք։ Պրայզայի ներքին գրութիւնը հրապարակուած էր WikiLeaks-ի կողմէ քանի մը տարի ետք։

Օսկանեանը Պապաջանեանին կտրուկ պատասխանեց Ապրիլ 10-ին՝ Facebook-ին մէջ մեղադրելով զայն «կեղծ լուրեր տարածելու մէջ՝ հիմնուելով WikiLeaks-ի վրայ»։ Օսկանեան նշեց, որ Պապաջանեանը «կը ստէ. անոր մեկնաբանութիւնները եւ եզրակացութիւնները չեն կրնար բխիլ WikiLeaks-ի բնօրինակ փաստաթուղթին բովանդակութենէն եւ քննարկումներուն բնոյթէն»։

Այսպիսով, երբ Օսկանեանը կը գրէր, որ Պապաջանեանը «կը ստէ», քանի որ WikiLeaks-ի փաստաթուղթին մէջ նման բան չկայ, ան, հաւանաբար, չէր հասկցած, որ Պապաջանեանը կապ կը հաստատէր Պրայզայի երկրորդ հաղորդագրութեան։

 

«Քոչարեանն ու Օսկանեան արտայայտեցին Թուրքիայի բարի կամքին վերաբերեալ խորը կասկածներ եւ յոգնածութիւն մը գործընթացէն, որուն, իրենց կարծիքով, Անկարայի մէջ նախագծուած էր միայն աշխարհի ճնշումը շեղելու համար՝ առանց Հայաստանին որեւէ կոնկրետ արդիւնք տալու: Չնայած Հայաստանը պիտի պատասխանէր Թուրքիայի դրական քայլերուն, կառավարութիւնը յոգնած էր անվերջ գործընթացէն, որն ի վերջոյ ոչ մէկ արդիւնք կու տար: Ամենակարեւորը Հայաստանի համար, Քոչարեանը հստակ ըսաւ, սահմանն է: Սփիւռքի խումբերը ճնշում կը գործադրէին, որպէսզի ան աջակցէր Կոնգրեսի մէջ բանաձեւի ընդունման, բայց ան մերժած էր. «Ինծի պէտք չէ անիկա», ըսած էր ան: «Ինծի պէտք է բաց սահման եւ հնարաւորութիւն՝ հաւասարակշռելու Թուրքիայի հետ առեւտուրի հսկայական դեֆիցիտը»:

Խնդիրի հիմքը այն է, որ Պապաջանեանը, նախկին ղեկավարներուն ստորացնելու իր մոլուցքին մէջ, կ՛անտեսէ, որ իր դաշնակից Փաշինեանն է, որ անընդհատ կ՛անարգէ հայկական ազգային խորհրդանիշները: Փաշինեանը աւելորդ հարցեր բարձրացուցած է Հայոց ցեղասպանութեան փաստերուն վերաբերեալ, նոյնիսկ հայտարարելով, որ «մեր պաշտօնական դիրքորոշումն այն է, որ Հայոց ցեղասպանութեան միջազգային ճանաչումն այսօր մեր արտաքին քաղաքականութեան առաջնահերթութիւններու ցանկին մէջ չէ»:

Սա չի նշանակեր, որ ես կը պաշտպանեմ նախկին ղեկավարները: Ես բազմիցս անձնական վէճեր ունեցած եմ եւ՛ Ռոպերտ Քոչարեանի, եւ՛ Սերժ Սարգսեանի հետ՝ Հայաստան-Թուրքիա յարաբերութիւններուն ներառեալ բազմաթիւ հարցերու շուրջ: Սակայն ամենամեծ անհամաձայնութիւններս ունիմ վարչապետ Փաշինեանի հետ:

---