Սեպտեմբերը վերածվում է ռուս-թուրք-ադրբեջանական մեղրամիսի: Սեպտեմբերի 1-ին Լավրովի Բաքու այցից հետո երեք կողմերը գրեթե չեն բաժանվում իրարից, եւ արտգործնախարարների փոխայցերը հանգեցին Պուտին-Էրդողան մակարդակի հանդիպման, ինչը նշանակում է, որ արտգործնախարարները պատրաստել են ինչ որ բան եւ հասցրել նախագահների այսպես ասած վերջնական ատյան:
Թե որքան է ռուս-թուրքական համաձայնությունների մասշտաբը, որոնց ներգրավված է նաեւ Բաքուն, դժվար է ասել, սեպտեմբերի 23-ին Պուտինը Մոսկվայում Էրդողանից բացի հանդիպելու է նաեւ Պաղեստինի առաջնորդ Աբասի հետ: Բայց որ այդ մասշտաբում անխուսափելիորեն ներառվում է Արցախի խնդիրը, աներկբա է: Ըստ այդմ ավելացել է ճնշումը Հայաստանի վրա: Դրա վկայությունն է ՀԱՊԿ Դուշանբեի Վեհաժողովում Սերժ Սարգսյանի առաջարկը՝ Հայաստանը դարձնել ՀԱՊԿ խաղաղապահների կենտրոն:
Առաջարկի վերաբերյալ որեւէ արձագանք դեռ չկա: Չի բացառվում, որ արձագանքը կախված կլինի Պուտին-Էրդողան հանդիպման արդյունքից: Ռուսաստանի համար Հայաստանում խաղաղապահները պետք են դրանք Արցախի գոտում տեղակայելու եւ այդպիսով Կովկասի համար ռազմավարական դիրքը անմիջական ենթակայության տակ վերցնելու համար: Դա անհնար է առանց Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի համաձայնության: Բնական է, որ Անկարան ու Բաքուն կհամաձայնեն, եթե հստակեցնեն իրենց ստանալիքը: Դա անկասկած լինելու է հայկական շահի ու անվտանգության հաշվին:
Թե ինչ կործանարար հետեւանք կունենա դա Հայաստանի ապագայի, պետականության համար, նկարագրելն իսկ թերեւս ավելորդ է: Դա կնշանակի, որ Հայաստանի արցախյան առաջին հաղթանակը պարզապես կբաժանվի Ռուսաստանի, Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի միջեւ:
Իհարկե, կգտնվի քարոզիչների հսկա բանակ, որը կհավաստիացնի Հայաստանի հանրությանը, որ ոչ մի տարբերություն չկա Արցախը հայկական է, թե ռուսական: Բայց դա անշուշտ այլ խոսակցության նյութ է:
Ներկայում Հայաստանի համար առավել ուժգնանում են շատ կոնկրետ մարտահրավերներ: Դրանք հատկապես ուժգնանում են Հայաստանի ներքին դիմադրունակության մեխանիզմի գրեթե կատարյալ բացակայության պայմաններում:
Հայկական դիմադրության մեխանիզմի միակ գործող պտուտակը թերեւս մնում է Հայաստանի զինված ուժերը: Այստեղ իրավիճակը բավական բարդ է եւ բազմաշերտ, միաժամանակ հստակ է վտանգի եւ սպառնալիքի խորության ու ծավալների գիտակցումը:
Պաշտպանության նախարարությունում սեպտեմբերի 18-ի խորհրդակցությանը քննարկվել են հակառակորդի դիվերսիոն նեթափանցումները կանխարգելելու խնդրի լուծման տարբերակները: Հայկական զինուժն ըստ երեւույթին պատրաստվում է Ադրբեջանի դիվերսիոն պատերազմի ակտիվ փուլի վերսկսմանը, որը կլինի ռուս-թուրք-ադրբեջանական մեղրամսի ուղիղ հետեւանք: