ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԴՈՒԴՈՒԿԻ ԵՐԱԺՇՏՈՒԹՅՈՒՆԸ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-Ի ԿՈՂՄԻՑ ՀՌՉԱԿՎԵԼ
Է ՄԱՐԴԿՈՒԹՅԱՆ ԲԱՆԱՎՈՐ ԵՎ ՈՉ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԳԼՈՒԽԳՈՐԾՈՑ
28-11-2005 20:27:00 | Ֆրանսիա | Մշակույթ
ՓԱՐԻԶ, 28 ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ, ՆՈՅՅԱՆ ՏԱՊԱՆ - ՀԱՅԵՐՆ ԱՅՍՕՐ: Նոյեմբերի
25-ին Փարիզում հայկական դուդուկի երաժշտությունը ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի
կողմից հռչակվել է Մարդկության բանավոր եւ ոչ նյութական
մշակութային գլուխգործոցներից մեկը:
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կարեւորագույն մանդատներից մեկը հանդիսանում է
աշխարհում գոյություն ունեցող մշակութային եւ բնական այն
ժառանգության բացահայտման, պաշտպանման եւ պահպանման խրախուսումը,
որը բացառիկ նշանակություն է ներկայացնում ամբողջ մարդկության
համար: Կազմակերպությունը փորձում է բացահայտել աշխարհի ոչ միայն
նյութական, այլ նաեւ ոչ նյութական հարուստ ժառանգությունը:
Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության բնագավառում
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից իրականացվող կարեւորագույն ծրագրերից մեկը
Մարդկության բանավոր եւ ոչ նյութական մշակութային ժառանգության
գլուխգործոցների հռչակումն է:
Սա 1997 թ. ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի սկսած միջազգային մեծ հնչողությամբ
ծրագիր է, որ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն նախաձեռնել է` միջազգային մակարդակով
պահպանելու մշակութային ժառանգությունը: Քանի որ 1972թ. ընդունված
Համաշխարհային մշակութային եւ բնական ժառանգության պահպանման մասին
կոնվենցիան բացառապես վերաբերում է միայն նյութական ժառանգությանը,
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն ձգտում է ընդլայնել այդ պաշտպանությունը` ընդգրկելով
նաեւ ոչ նյութական մշակութային ժառանգությունը:
Հայկական դուդուկի երաժշտության հռչակումը Մարդկության
բանավոր եւ ոչ նյութական մշակութային գլուխգործոց երրորդն է
վերոնշյալ ծրագրի շրջանակում: Առաջին հռչակումը տեղի է ունեցել
2001 թ. մայիսին, որը շեշտադրել է ոչ նյութական մշակութային
ժառանգության պահպանման եւ պաշտպանման հրատապ անհրաժեշտությունը եւ
ընդգրկել է 19 գլուխգործոց, որոնք նշանակալի արժեքներ էին
ներկայացնում` պատմական, գեղարվեստական, եւ էթնոլոգիական
տեսանկյունների: 2003 թ. նոյեմբերին կայացած երկրորդ հռչակումն
ընդգրկում էր 28 գլուխգործոցներ:
Ինչպես «ՆՈՅՅԱՆ ՏԱՊԱՆ»-ին հայտնում են ՀՀ ԱԳՆ մամուլի եւ
տեղեկատվության վարչությունից, ծրագիրը շարունակվելու է մինչեւ
Կոնվենցիայի ուժի մեջ մտնելը, իսկ Հռչակված գլուխգործոցները
կընդգրկվեն Կոնվենցիային կից Ոչ նյութական մշակութային
ժառանգության պատվավոր ցուցակի մեջ: