2009թ.-ի յունուար-փետրուարին նույնպես ԱՊՀ-ի երկրներից
ամենացածր գնաճը արձանագրուել է Հայաստանում
10-04-2009 19:38:00 | Հայաստան | Տնտեսութիւն
ԵՐԵՎԱՆ, 10 ԱՊՐԻԼԻ, ՆՈՅԵԱՆ ՏԱՊԱՆ: «Համաշխարհային
ֆինանսատնտեսական ճգնաժամի ճնշումները Հայաստանի բանկային եւ
ֆինանսական համակարգի վրայ ընդհանրապես եկել են իրական հատուածից»,-
ապրիլի 10-ին «Գլոբալ տնտեսական եւ ֆինանսական ճգնաժամի
ազդեցութիւնը Հայաստանի տնտեսութեան վրայ» թեմայով քննարկմանը նշեց
ՀՀ Կենտրոնական բանկի փոխնախագահ Վաչէ Գաբրիէլեանը: Ըստ նրա,
բանկային համակարգը լինելով առողջ` ճգնաժամի առաջին փուլի
ճնշումներին դիմակայեց առանց խնդիրների, սակայն իրական հատուածի
խնդիրները դեռեւս մնալու են:
Վ.Գաբրիէլեանը նշեց, որ այլ երկրների համեմատ Հայաստանն ունի
ֆինանսական միջնորդութեան բաւականին ցածր մակարդակ, թէեւ վերջին
տարիներին այդ ոլորտը սկսել էր մեծ տեմպերով աճել: Հայաստանի
ֆոնդային շուկան 2007թ.-ին ուներ ՀՆԱ-ի 1%-ի չափ կապիտալիզացիա,
իսկ 2008թ.-ին` 1,5%: Այստեղ եւս զարգացումը սկսուել էր, սակայն աճի
մակարդակը դեռեւս ցածր էր: Հայաստանի բանկերի վարկային պորտֆէլում
եւս աճ էր նկատւում, բայց ճգնաժամը դրան էլ հարուածեց:
Մասնաւորապէս, 2008թ.-ի հոկտեմբերից նուազեցին արատահանման
ծաւալները, տեղի ունեցաւ ներդրումների նուազում, պահանջարկի
կրճատում: Այս ամէնի հետւեանքներից մէկն էլ արտարժոյթի փոխարժէքի
փոփոխությունն էր:
Ըստ Վ.Գաբրիէլեանի, ԿԲ-ն նախորդ տարուանից սկսած, զուգակցելով
ֆինանսական կայունութիւնը գնային կայունութեան հետ,
առաջնայնությունը տվեց ֆինանսական կայունութեանը: Ոչ ճկուն
փոխարժէքի քաղաքականութիւնը հնարաւորութիւն տվեց բանկային
համակարգին վերակազմաւորուել: «Կարեւոր է ԿԲ-ի քաղաքականութիւնը,
որ վերացրեց սիստեմատիկ համակարգային վտանգը` միեւնոյն ժամանակ
չսուբսիդավորելով բանկերին»,- ընդգծեց Վ.Գաբրիէլեանը` յաւելելով,
որ Հայաստանի բանկային համակարգը դոլարի արժեվորման հետեւանքով
ունեցաւ վնասներ, սակայն դրանք որեւէ կերպ բանկերի կայունութեանը
չեն սպառնում:
Վ.Գաբրիէլեանը յայտնեց, որ ԿԲ-ի յետագայ քայլերն են.
համակարգում եղած աւելցուկային իրացուելիութեան աստիճանական
վերացում, թողնելով այնքան իրացվելիություն, որ բանկերը կարողանան
տնտեսութեանը ֆինանսավորել: «Մենք աշխատում ենք զարկ տալ տնտեսական
աճին` միեւնոյն ժամանակ չմոռանալով գնաճային հնարաւոր ճնշումների
մասին»,- նշեց նա: Ըստ Վ.Գաբրիէլեանի, Հայաստանում նախորդ տարի
գրանցուել է տարածաշրջանում ամենացածր գնաճը: 2009թ.-ի
յունուար-փետրուարին նույնպես ԱՊՀ երկրների շարքում Հայաստանը ունի
ամենացածր գնաճը: «Կարծում եմ, որ մենք մեծ հնարաւորութիւններ
ունենք 2009թ.-ին եւս ունենալ տարածաշրջանում ամենացածր գնաճը,
ինչը հնարաւորութիւն է տալիս մտածել նաեւ տնտեսութեան ակտիւացման
մասին»,- ասաց ԿԲ-ի փոխնախագահը:
Վ.Գաբրիէլեանը նշեց, որ բանկերը ճգնաժամից ելնելով սկսեցին
շատ աւելի խիստ պայմաններով վարկաւորել: Թէեւ վարկաւորման աճը
2009թ.-ին նուազել է, սակայն Փոքր եւ միջին ձեռնարկութիւններին
հիմնադրամների միջոցով վերջին մի քանի ամիսներին տրուել են մի քանի
տասնեակ հազար վարկեր:
Նշուեց նաեւ, որ 2008թ.-ից մինչեւ 2009թ.-ի մարտը
սեփականատէրերը էապէս` միջինը 37%-ով, աւելացրել են բանկերի
կապիտալները: Ըստ Վ.Գաբրիէլեանի, ճգնաժամի հետեւանքով, բանկային
համակարգի վնասը կազմել է մօտ 2%, ինչը, նրա խօսքերով, ցավալի է,
բայց ոչ` ճակատագրական: