2009թ.-ի հունվար-փետրվարին նույնպես ԱՊՀ-ի երկրներից
ամենացածր գնաճը արձանագրվել է Հայաստանում
10-04-2009 19:38:00 | Հայաստան | Տնտեսություն
ԵՐԵՎԱՆ, 10 ԱՊՐԻԼԻ, ՆՈՅՅԱՆ ՏԱՊԱՆ: «Համաշխարհային
ֆինանսատնտեսական ճգնաժամի ճնշումները Հայաստանի բանկային եւ
ֆինանսական համակարգի վրա ընդհանրապես եկել են իրական հատվածից»,-
ապրիլի 10-ին «Գլոբալ տնտեսական եւ ֆինանսական ճգնաժամի
ազդեցությունը Հայաստանի տնտեսության վրա» թեմայով քննարկմանը նշեց
ՀՀ Կենտրոնական բանկի փոխնախագահ Վաչե Գաբրիելյանը: Ըստ նրա,
բանկային համակարգը լինելով առողջ` ճգնաժամի առաջին փուլի
ճնշումներին դիմակայեց առանց խնդիրների, սակայն իրական հատվածի
խնդիրները դեռեւս մնալու են:
Վ.Գաբրիելյանը նշեց, որ այլ երկրների համեմատ Հայաստանն ունի
ֆինանսական միջնորդության բավականին ցածր մակարդակ, թեեւ վերջին
տարիներին այդ ոլորտը սկսել էր մեծ տեմպերով աճել: Հայաստանի
ֆոնդային շուկան 2007թ.-ին ուներ ՀՆԱ-ի 1%-ի չափ կապիտալիզացիա,
իսկ 2008թ.-ին` 1,5%: Այստեղ եւս զարգացումը սկսվել էր, սակայն աճի
մակարդակը դեռեւս ցածր էր: Հայաստանի բանկերի վարկային պորտֆելում
եւս աճ էր նկատվում, բայց ճգնաժամը դրան էլ հարվածեց:
Մասնավորապես, 2008թ.-ի հոկտեմբերից նվազեցին արատահանման
ծավալները, տեղի ունեցավ ներդրումների նվազում, պահանջարկի
կրճատում: Այս ամենի հետւեանքներից մեկն էլ արտարժույթի փոխարժեքի
փոփոխությունն էր:
Ըստ Վ.Գաբրիելյանի, ԿԲ-ն նախորդ տարվանից սկսած, զուգակցելով
ֆինանսական կայունությունը գնային կայունության հետ,
առաջնայնությունը տվեց ֆինանսական կայունությանը: Ոչ ճկուն
փոխարժեքի քաղաքականությունը հնարավորություն տվեց բանկային
համակարգին վերակազմավորվել: «Կարեւոր է ԿԲ-ի քաղաքականությունը,
որ վերացրեց սիստեմատիկ համակարգային վտանգը` միեւնույն ժամանակ
չսուբսիդավորելով բանկերին»,- ընդգծեց Վ.Գաբրիելյանը` հավելելով,
որ Հայաստանի բանկային համակարգը դոլարի արժեվորման հետեւանքով
ունեցավ վնասներ, սակայն դրանք որեւէ կերպ բանկերի կայունությանը
չեն սպառնում:
Վ.Գաբրիելյանը հայտնեց, որ ԿԲ-ի հետագա քայլերն են.
համակարգում եղած ավելցուկային իրացվելիության աստիճանական
վերացում, թողնելով այնքան իրացվելիություն, որ բանկերը կարողանան
տնտեսությանը ֆինանսավորել: «Մենք աշխատում ենք զարկ տալ տնտեսական
աճին` միեւնույն ժամանակ չմոռանալով գնաճային հնարավոր ճնշումների
մասին»,- նշեց նա: Ըստ Վ.Գաբրիելյանի, Հայաստանում նախորդ տարի
գրանցվել է տարածաշրջանում ամենացածր գնաճը: 2009թ.-ի
հունվար-փետրվարին նույնպես ԱՊՀ երկրների շարքում Հայաստանը ունի
ամենացածր գնաճը: «Կարծում եմ, որ մենք մեծ հնարավորություններ
ունենք 2009թ.-ին եւս ունենալ տարածաշրջանում ամենացածր գնաճը,
ինչը հնարավորություն է տալիս մտածել նաեւ տնտեսության ակտիվացման
մասին»,- ասաց ԿԲ-ի փոխնախագահը:
Վ.Գաբրիելյանը նշեց, որ բանկերը ճգնաժամից ելնելով սկսեցին
շատ ավելի խիստ պայմաններով վարկավորել: Թեեւ վարկավորման աճը
2009թ.-ին նվազել է, սակայն Փոքր եւ միջին ձեռնարկություններին
հիմնադրամների միջոցով վերջին մի քանի ամիսներին տրվել են մի քանի
տասնյակ հազար վարկեր:
Նշվեց նաեւ, որ 2008թ.-ից մինչեւ 2009թ.-ի մարտը
սեփականատերերը էապես` միջինը 37%-ով, ավելացրել են բանկերի
կապիտալները: Ըստ Վ.Գաբրիելյանի, ճգնաժամի հետեւանքով, բանկային
համակարգի վնասը կազմել է մոտ 2%, ինչը, նրա խոսքերով, ցավալի է,
բայց ոչ` ճակատագրական: